Ayakkabı dünyası…  İçine daldığınızda gittikçe derinleşen, bir dünya… Kadın ayakkabılarından uzun uzun bahsettim. Erkek ayakkabısı dendiğinde, her zaman giyim zevkine  hayran olduğum Atatürk’ü  anlatmazsam olmaz.

Ataürk’ün kıyafetlerinde kullandığı gömlek yaka çeşitlerini, smokini, ceket mendili, frağı, köstekli saati, yelekleri, pelerini… Ve tabii ayrı bir özen gösterdiği ayakkabıları:

Genç subaylık yıllarından başlayarak uzun yıllar Atatürk‘ün ayakkabılarını, terliklerini yapan ve ona dört yıl emir eri olarak hizmet eden, aslen Kayserili bir Rum olan “Altın Çizme”nin sahibi Sayın Onufri KARKİLİDİS (ALTUNS) 1963 yılı Kasım ayında evinde hasta yatağında yapılan söyleşide Atatürk’ü anlatmıştır:

“…. O’na tam dört sene emir eri olarak hizmet ettim. Cumhuriyetin ilanından sonra da beni bırakmadı. Ayakkabılarını daima bana yaptırdı. İsviçre’den İtalya’dan pabuç tekliflerini daima reddetmişti. 42 numara ayakkabı giyerdi. O’na göre çizme, potin ve iskarpin olarak üç kalıbım vardı. Emretti mi, hemen ayakkabılarını yapar götürürdüm. “

Altın Çizme “Onufri Karkilidis”in çırağı olarak yanında çalışan ve Atatürk’ün pek çok ayakkabısını yapan “Tanaş Elefteriadis” de anılarında Atataürk'ün ayakkabı kültürü hakkında önemli bilgiler vermiştir:

“Atatürk her zaman yenilik istiyordu. Bu yeniliği giysilerinde rahatlıkla görebilirsiniz. Ayakkabıda moda ne ise onu istiyordu. Ayakkabılarını sağlam yapmaya çalışıyordum. ... Dediğim gibi kendi giyinmesini de bilirdi, kullanmasını da. Fakat Atataürk'ün ayakkabıları devamlı çalınırdı. Herhalde herkes O’ndan bir hatıra almak için çalardı ayakkabılarını. Bir gün Atataürk beni yanına çağırdı, “Bu ayakkabıları kalıpla birlikte yapın” dedi. “Niçin?” dedim. O da bana “Çalan kalıpsız mı çalsın?” demişti.”

Atatürk’ün kıyafteleri ve giyim tarzı ile ilgili daha detaylı bilgi edinmek isteyenler için şahane bir kitap önerisi: Nebil Özgentürk ‘ün kitabı “Gazi’nin Son Tanıkları Anlatıyor; O Daima Şıktı”. Bu kitabı önerdikten sonra, kitapta  yer alan çok önemli bulduğum bir konuyu da yazmadan geçemeyeceğim. Kitapta Türkiye’nin en önemli modacılarından Vural Gökçaylı, Atatürk’ün Coco Chanel’le yaptığı çalışmayı anlatıyor.

Gökçaylı, “Atatürk, ordunun ilk giysilerini Coco Chanel’e çizdirmiştir. Ordu, yirmi yıl öncesine kadar bu üniformaları giyiyordu. Atatürk, subayların kısa kollu kıyafetleri için de çalışmalar yapmıştı. Paris’te ‘Biblioteque Nationel’de Chanel’e verdiği siparişlerin belgelerini gördüm. Atatürk dünyayı, dünya modasını, dünya sanatını yakından takip ediyordu, dönemin tüm yeniliklerinden haberi vardı, en önemlisi vizyonu vardı. Chanel’deki yetenek de onun dikkatini çekmişti” diyor.