Annem Sinema Öğreniyor adlı kısa filmiyle dönüm noktası yaşayan Nesimi Yetik’in ilk uzun metrajı Toz Ruhu, gündelikçi olarak evlere temizliğe giden, arabesk müzik tutkunu, hayatı konusunda çekidüzene daha hassas davranan bir adamın öyküsünü anlatıyor.

Filmin ana karakteri Metin Tosyalı, özellikle minimalist filmlerde göze çarpan depresif karakterlere göre çok sağlam bir şekilde çizilmiş. Metin Tosyalı’nın küçük dünyasına arabesk şarkılarla beraber askerden dönen yeğeni, evine gündeliğe gittiği Suzan Hanım’a manikür pedikür  yapan Neslihan’ın da girmesiyle Metin, karakter açısından daha belirgin özellikler taşıyor. Metin’in hem arabeske, hem işine gösterdiği titizlik hem de çevresindeki bu insanlara karşı sergilediği tutum karakter anlatma açısından zekice düşünülmüş bir tercih. Metin, konuşmasıyla, hatta ağzından çıkacak hemen hemen her kelimeyi ölçüp tartan biri olmasıyla çok farklı bir erkek karakter profili yaratıyor. Nesimi Yetik’in komşusundan esinlendiği bu karakter  her ne kadar mizacıyla biraz saf ve çekingen görünse de bu ön yargıyı Metin, giydiği renkli gömleklerle, cebindeki kocaman teyple (üstelik kulaklık kullanmıyor) ve arabesk tutkusunu çevresine de yansıtmasıyla kırıyor.

       Bu sahnede Metin'in karakter yapısı daha net anlaşılıyor. Dikkat!

Filmin en güzel yanıysa arabesk filmlerin genel dramatik yapısını değiştirmesi bir anlamda. Zira Metin evet arabesk müzikle yaşıyor. Hayatında bir hobi olarak görse de yaşama sevinci de o. Ama bu Metin için bir mutluluk kaynağı aynı zamanda. Yani arabesk dinliyor diye kasvetli bir çevresi veya depresif bir kişiliği yok. Sigara da içmiyor mesela. (Alkol alıyor ama gayet çizgiyi bozmadan) Ki bana kalırsa arabesk müzik de bir sanattır. İlla dinleyenin veya ortamın negatif bir havaya bürünmesine gerek yok diğer filmlerdeki gibi. Duyguların belki de en apaçık ortaya çıktığı ‘arabesk müzik’ imgesini taşıyan kayda değer yaklaşımlarıyla Nesimi Yetik’i tebrik etmek lazım.

Tansu Biçer’in bu ikinci başrolü. Neden Tarkovsky Olamıyorum’daki ilk başrolüne göre gerçekten daha iyi. Sesini bile karakterine uygun kullanırken, mizansenleri de bir hayli kuvvetli. Yani Altın Koza’da aldığı ödülün de hakkını veriyor. Ona eşlik eden Selin Yeninci, Ertuğrul Aytaç Uşun da çok iyi.

         Ercan Kesal ve Nadir Sarıbacak'tan sonra artık Tansu Biçer de minimalist filmlerin aranan yüzü olmaya aday!

Açıkçası son yıllardaki minimalist filmlerde metafor ve çıkış noktalarına daha çok odaklanıldığı için hikaye ve karakter cephelerinde sıkıntılar  mevcut. Hepsi olmasa da bazılarının bu sıkıntılarla göze battığını söylemek zorundayım. Senaryo açısından hikayenin akıcılığı ne kadar sağlam tartışılır… Ancak dramatik yapı açısından sarkmayan bir anlatım ve iyi çizilmiş bir karakter profili var. Ayriyeten açık uçlu finaliyle hatta olay örgüsüne hakim sürprizlerle seyircinin de düşünmesine izin vererek sipariş filmlerine dönüşen yerli minimalist yapımlar içerisinde kaliteli bir yere oturuyor.

Filmin Notu: 5/3.5

Toz Ruhu from Gezici Festival on Vimeo.