Tiyatro oyunlarıyla ilgili yaşadığım hatırı sayılır problemlerin belki de en vurucu olanı, izleyip çok beğendiğim bir oyunu tekrar deneyimlememin neredeyse imkânsız oluşu. Son zamanlarda oyun metinlerine ulaşmak, hatta oyunları internet ortamında bulup izlemek daha kolay olsa dahi, seyrettiği güzel işleri tekrar izlemekten oldukça keyif alan benim için, sinemanın sağladığı bu ‘tekrar’ lüksünden sahne sanatlarında yararlanamamak biraz üzücü olabiliyor. Bunu son zamanlarda fark ettim, zira bundan 10-12 yıl önce izlediğim ve çocuk aklımla doğru dürüst hatırlayamadığım bir Ankara Devlet Tiyatrosu oyununu şimdilerde çok özlüyor ve bulsam da izlesem, en azından okusam diyorum. Aslında bu ‘yinelenememe’ meselesi, oyunu tek bir âna ait kılıp tekrarı imkânsızlaştırarak tiyatronun biricikliğini sağlıyor. Sanat eserini özelleştiren, güzelleştiren de bu tek seferlik deneyim; fakat bu sezon izlediğim en hisli oyun olarak tabir edebileceğim Sen İstanbul’dan Daha Güzelsin, birçok yönüyle sezon içerisinde ikinci kez izlenmeyi sahiden hak etmişti.

Oyunu ilk kez izlemeye karar veriş hikâyem biraz naif açıkçası. Bundan iki yıl önce şans eseri tanıştığım, zaman geçtikçe kendisiyle tiyatro muhabbeti edebildiğim hayatımdaki sayılı kişiden biri haline gelen Arzu’yla bir yaz akşamı Beşiktaş iskelesinde ayrılıyor ve evlere dağılıyorduk. O akşam, vapurla Kadıköy’e tesadüfen Ayfer Dönmez’le birlikte geçen Arzu, akşamın daha sonraki saatlerinde bana televizyonda izlediği tiyatro oyununun tanıtımından bahsedecek, birlikte BAM’ı öğrenecek, sezonda oyunu bekleyecektik. Metin hakkında birtakım ayrıntılara vakıf olup ekibi tanıdıktan ve birkaç röportaj izledikten/okuduktan sonra oyun beni heyecanlandırmaya başlamıştı pek tabii; lakin oyunu 24 Kasım’da Theatron’da izlediğim akşamın sonunda, tekrar izlemek isteyecek kadar seveceğimi tahmin etmiyordum.  

Sen İstanbul’dan Daha Güzelsin, yenilikçi ve genç metin yazarlarının ne göğüs kabartıcı işler yaptığının kanıtı oldu benim için. Yerli oyun ve hikâye yazımının verdiği keyfi son zamanlarda uyarlama metinlerden alamaz olmuştum. Özellikle böyle bir ruh halindeyken ilaç gibi geldi Murat Mahmutyazıcıoğlu’nun bu hem avantgarde hem bizden olan oyununu izlemek.

Oyun, çok temel bir bakışla, üç kadının (anneanne-anne-çocuk) elli yıl içinde yaşadığı sorunları, mutsuzlukları, kuşak çatışmalarını, fonda onlarla birlikte değişen İstanbul siluetiyle anlatıyor. Murat Mahmutyazıcıoğlu, metnin yeni anlatım ve bedensel farkındalık çalışmaları esnasında ortaya çıktığını belirtmiş. Üç adet sandalye ve arkada çizimi Murat Bey’e ait olan yeni İstanbul afişi dışında hiçbir dekor göremediğimiz oyunda soluk, bej rengi kıyafetleriyle karakterler hikâye anlatıcıları konumunda. Geçen elli yılı, değişen İstanbul’u, yıkılan ahşap evleri, yerine dikilen balkonsuz yüksek apartmanları, şehrin hızına ayak direyip bir yere kımıldamayan armut ağacını bu üç güzel İstanbullu kadından, kendi perspektiflerinden dinliyoruz. Oyuncular, seksen dakika boyunca oturdukları sandalyelerden hiç kalkmamalarına ve diğer karakterlerle göz teması dahi kurmamalarına rağmen, siz bir an bile durağanlık hissetmiyor, bunca zaman ve mekân geçişinin nasıl gerçekçi ve pürüzsüz olduğuna şaşıyorsunuz. (İlk provalar sırasında bu hiç yerinden kalkmama durumu biraz tuhaf karşılanmış, oyuncular ne yapsak da Murat’ı ikna etsek birazcık da olsa kalkmaya, en azından birbirimizin gözlerine bakmaya demişler.

Dördüncü duvar daha oyunun ilk repliğiyle yıkılıyor. Karakterler doğrudan seyirciyle konuşuyor, yıllarca ağızlarından çıkamayan, toplumsal normlar yüzünden söyleyemedikleri ‘diyemedim tabii’lerini hiçbir hiyerarşiye yer vermeden size anlatıyorlar. Oyun öyle kendi halinde, öyle samimi ki, gözlerinizi kapatırsanız bir radyo tiyatrosu dinliyor hissine kapılabiliyorsunuz. Fakat hikâye zaman zaman sizi huzursuz etmekten, üzmekten de çekinmiyor. Öyle bir metin ki kahkahalardan hüzne, hüzünlerden kızgınlığa ani geçişler yaptırabiliyor size. Baştan aşağı feminen bir hikâyenin, bir erkek gözünden bu kadar yalın anlatılması karşısında hayranlığımı gizleyemiyorum işte.