Transmedyatik yaratımlar ve yeniden yazımlar Popüler Türk televizyon dizisi: Kiralık Aşk
30 Eylül 2016
Sona yaklaşırken...
Kiralık Aşk dizisi etrafında kurgulanan ilişkiler ağıyla birlikte, cast çalışmalarının, senaristin, yapımcının ve RaniniTv, DiziYazarOkur vb. içerik paylaşım/yaratım platformlarının, toplumsal hareketler ile geliştirdiği diyalektik ilişkiselliğin, aşkın, mucizenin, sevginin dokunuşuyla, tüm eyleyicilerin pratiklerini nasıl yeniden dönüştürdüğüne ve hatta yeniden yarattığına tanık oluyoruz. Belki de dizinin çekim alanını oluşturan, sanal dünyadan gerçeğe uzanan yolda, gerçek aşkın, saf sevginin, önyargılardan uzak bir yaşam arayış serüvenin ta kendisi değil mi!
Çeviri alanına bu mercekten baktığımızda, yeni yaklaşımlarla sahada olup bitenin nasıl birbirini beslediğini, yeniden yapılandırıp yeniden ürettiğini ve üreten tüketici konumunu deneyimlemenin ne kadar önemli olduğunu gözlemliyoruz. Etrafımızda bizleri kuşatan ürünlerin, örneğin, herhangi bir metinden/diziden, sanat ürününe, herhangi bir davranıştan öbürüne, hepsinin altında dillerin, kültürlerin iç içe geçmiş durumda olması ve herhangi bir çevirmiçi içerik yaratım sürecinin, her an çeviri alanının bir pratiği olup karşımıza çıkması, çalışma alanımız olan çevirinin ve çevirmenin toplumsal hareketler çerçevesindeki görünürlüğünü/tanınırlığını destekler niteliktedir.
Fan yazarların katılımıyla değişen, dönüşen, gelişen yapı taşlarının arasındaki çok yönlü etkileşim ortamı etrafında biçimlenen yaratıcı aktivizm ya da transmedyatik aktivizm olarak adlandırdığımız davranış biçimleri (ör: anlatısal düşünme, yeni katılımcıları iyi ağırlama, akran baskısı uygulama… eğilimleri) demokratikleşme, fırsat eşitliği, düşünce ve ifade özgürlüğü, sivil katılım ile bilgiye serbest erişim gibi farklı hümanist değerlere yönelik bireysel farkındalık yaratmakla birlikte, bu yönde gerçekleşecek olan toplumsal dönüşümlerin temelini oluşturuyor. Bu noktada, unutulmaması gereken gerçek, kazanımların kazaya uğramadan, nefret söylemlerinden, trollerin kötüye kullanımlarından sıyrılabilmekle, her tür özel yaşam meraklarından ve hileli arayışlardan uzaklaşabilmekle mümkün olabileceğidir. Bunların gerçekleşmesi epistemolojik bilimsel bir duruşla, yeni medya okuryazarlığının yaygınlaşmasıyla, yöntemsel yaklaşımlarla saha arasında kurulacak dengelerle, çeviri alanında olduğu gibi her alanda sorgulayarak, yeniden yapılanma arayışıyla gerçekleşebilir.
Kiralık Aşk dizisinin dayandırıldığı mihenk taşlarının izini sürerken, çevirinin, hatta daha geniş bir perspektifle değerlendirecek olursak, toplumun tüm katmanlarına girebildiğimiz bu çalışma ile çeviri pratiklerine ve/veya toplumsal dinamiklere yeniden bakmamız, Türkiye’de, çevrimiçi ortamlarda yükselmekte olan kültürel/sosyal iyileştirici akupunkturu keşfettiğimizi ortaya koyuyor. Böylelikle, transmedyatik yaratıcı içeriklerle buluşan çevirmen-yazar fanlar akışkan deneyimler paylaşırken ve farkındalıklarını geliştirirken farkında olabiliyorlar, yapılanırken de yapılandırabiliyorlar.
Bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarını bizlerden esirgemeyen RaniniTv’nin Sevgili fan yazarlarına, Aslıhan, Cansu, Funda, Ilgaz, Seda, Virgo, DiziYazarOkur’un takipçi fan yazarlarına, Hülyaben, Fatmacan ve Sinem_sin, ve kurucu editörü Sayın Mümin Çelik’e ve bize yardımlarıyla bu süreçte medyatör rolü üstlenen RaniniTv’nin kurucusu Sevgili Rana Denizer’e ve çalışmamıza ilham kaynağı olan Kiralık Aşk senaryo ekibinden oyuncularına… sonsuz teşekkürler.
Emine Bogenç Demirel
Zeynep Görgüler
Deniz Kurmel
Kaynakça
* Jenkins, H. (2007). “Transmedia Strotelling 101”. http://www.henryjenkins.org/2007/03/transmedia_storytelling_101.html
* Kozinets, R. (2006), “Click to connect: netnography and tribal advertising”, Journal of Advertising Research, September, 279‐88.
* Boyd, Andrew, Mitchell Dave Oswald. 2015. Bela İyidir. Devrim Kılavuzu, çev. Baran Akkuş, Ankara: Bilgi Yayınları.