Afşin Kum'un aynı adlı romanından uyarlanarak ekrana taşınan Netflix'in yeni dizisi ‘Kübra’, sıradan bir genç olan Gökhan'ın hayatının beklenmedik bir şekilde değişmesini ve sonrasında gelişen olağanüstü gizemli olayları anlatıyor.

 

 

İstanbul'un arka mahallelerinden birinde yaşayan, tornacılıkla geçimini sağlayan genç ve mütevazi Gökhan, sevgilisi Merve ile evlenmek ve yaşamını düzene koymak isteyen bir adamdır. Ancak Gökhan'ın hayatı, beklenmedik bir mesajla alt üst olur. Sanal bir uygulamadan gelen "Sen farklısın." mesajı, Gökhan'ın geleceğini öngörmesini ve kendisini "Karanlık ve aydınlığın savaşı" olarak gördüğü bir çatışmanın içinde bulmasını tetikler.

 

Başlangıçta bunu umursamayan Gökhan, zamanla Kübra adlı hesaptan gelen mesajların arkasındaki sırları çözmeye çalışır. Gizemli mesajlar, arka planı bilinmeyen olaylar hakkında bilgi verirken, Gökhan'ın yaşamını da bir anda karmaşık bir yolculuğa dönüştürür. Destekçileri kadar düşmanları da olan Gökhan, kendi varlığını sorgularken izleyiciyi de derin bir düşünceye davet eder.

 

Yapımcılığını Onur Güvenatam'ın üstlendiği, Murat Uyurkulak, Rana Mamatlıoğlu ve Bekir Baran Sıtkı'nın senaryosunu yazdığı dizinin yönetmen koltuğunda, Muhteşem Yüzyıl, Vatanım Sensin, Ben Gri gibi yapımlardan tanıdığımız Yağmur ve Durul Taylan kardeşler oturuyor. Burada dizinin, “aceleye getirilmiş, yetiştirilmeye çalışılmış” hissi verdiğini ve bunun da sinematografik kaliteye halel getirdiğini belirtmek faydalı olacaktır.

 

Kübra dizisinin başrollerini Çağatay Ulusoy, Aslıhan Malbora, Ahmet Mümtaz Taylan ve Ahsen Eroğlu paylaşıyor. Oyuncu kadrosunun performansı, karakterler arasındaki gerilimi ve dramatik gelişmeleri etkileyici bir şekilde yansıtıyor. Her kahramanın kendi bulunduğu sosyal ve psikolojik atmosferi gerçekçi ve inandırıcı bir şekilde oynaması izleyicinin onlarla bir bağ kurmasını sağlıyor. Bu da dizinin güçlü yönlerinden bir başkası.

Kübra dizisi, dekor olarak gerçekçi mekân seçimleriyle dikkat çekiyor. Beyoğlu, Karaköy, Taksim, Balat, Beşiktaş, Eyüp, Sarıyer, Kadıköy ve Üsküdar gibi mekanlar, dizinin atmosferini güçlendiren gerçekçi ve etkileyici mekanlara dönüşüyor.

Özellikle teknoloji destekli İstanbul manzaraları, sanayi içi mekanlar ve kenar mahalleler, dizinin atmosferini güçlendiren unsurlar arasında yer alıyor. İzleyici, hikâyenin geçtiği mekanlarda kendini daha fazla hissediyor ve karakterlerin yaşadığı dünyayı daha yakından keşfetme fırsatı bulabiliyor.

 

Şehrin uzağındaki metruk kulübenin, Gökhan’ın yani Semavi'nin uzletgâhı olarak kullanılması ise derin bir sembolizm içeriyor. Bu metaforik mekân, peygamber, bilge ve düşünürlerin sığındığı, tefekkür ettiği bir yer gibi işlev görüyor. Semavi'nin bu kulübede bulunan uzleti, onun içsel yolculuğunu ve düşünsel derinliğini vurguluyor. Aynı zamanda, şehir hayatının karmaşasından ve insanlardan uzaklaşarak kendine gelme çabasını simgeliyor.

 

Dizinin mekân seçimleri, izleyiciye hikâyenin geçtiği dünyayı daha canlı ve inandırıcı bir şekilde sunma konusunda başarılı olmuş gibi görünüyor. Gerçekçi mekanlar, karakterlerin duygusal deneyimlerini ve hikâyenin gelişimini destekleyerek izleyiciyi daha fazla içine çekiyor.

 

 

Sinematografik açıdan üst düzey bir yapıya sahip olmayan Kübra dizisi, atmosfer oluşturucu bir müzikle dikkat çekiyor. Dizinin müziği, izleyicileri hikâyenin içine çekmeye yardımcı oluyor ve duygusal bir bağ kurmalarını sağlıyor. Bu müzik, dizinin izleyiciye hissettirdiği duygu atmosferini güçlendirerek, sahneler arasında geçiş yaparken rehberlik ediyor. Özellikle filmde kullanılan ezan sesleri bu amaca hizmet ediyor.

  

 

Özellikle tarikat karşıtlarının ve destekçilerinin açıkça tartıştığı, genel kanallarda tartışmalı dizilerin yapıldığı bir ortamda, Kübra dizisinin benzer içerikteki yapımlar arasına karışması zamanlama açısından dikkat çekmektedir. Bu dönemde, toplumun hassas noktalarına dokunan ve derinlemesine tartışmaları beraberinde getiren Kübra, sadece içeriğiyle değil, aynı zamanda zamanlama ve ticarilik açısından da öne çıkmaktadır.

  

 

"Kübra" dizisi, isimlendirmesinde bir dil oyunuyla seyirciyi etkileyici bir keşif yolculuğuna çıkarıyor. Adının Arapça kökenli “kbr” köküne dayandığı bu sırlı adın, aynı kökten türetilmiş kelimelerle olan bağlantısı -izleyiciye spoiler vermemek adına- sürprizle dolu olduğunu işaret ediyor. İsimlerin seçimindeki titizlik, dizi boyunca ortaya çıkacak derin anlam katmanlarına işaret ediyor.

 

Gökhan'ın adının gökyüzüyle olan çağrışımını bir kenara bırakarak, sosyal medya platformu "Soultouch" yani ruh dokunuşu adlı uygulamadaki kullanıcı adının "Semavi" olması tesadüf değildir. Semavi, göğe ait, göksel olan anlamına gelirken, Gökhan'ın başlatacağı akımın, hareketin ve vakfın adının da "Semavi" olması, bilinçli bir tercihin ürünü olarak öne çıkıyor. Bu tercih, dizinin temel temasını daha da derinleştiriyor ve izleyiciyi düşünmeye sevk ediyor.

 

Ayrıca, teknoloji şirketindeki patronun asistanı olan ve muhafazakâr refleksler gösteren kahramanın adının "Âdem" olması da tesadüf değil. Bu isim seçimi, ilk insana gönderme yaparken aynı zamanda bir pişmanlık hikayesine de işaret ediyor. Adem'in pişmanlık itirafı, karakterin içsel çatışmalarını ve hikâyenin evrensel bir boyutunu yansıtıyor.

 

 Tanrı ile Sohbetin Sosyal Bağlamı

 

Kübra dizisi, kahramanının Tanrı ile konuştuğu iddiası üzerinden derin bir düşünce atmosferine ev sahipliği yapıyor. Ancak dikkat çekici olan, bu Tanrı'ya inanma çağrısının daha çok ‘sosyal’ bağlamda yoğrulmuş olmasıdır. Semavi'ye iletilen mesajlar arasında namaz, oruç, hac gibi geleneksel ibadetler değil; adalet, eşitlik, yolsuzlukla mücadele gibi ahlaki ve evrensel konular öne çıkmaktadır.

 

İfade hürriyetinin giderek azaldığı bir dönemde, Kübra dizisi, entelektüellerin, sanatçıların ve filozofların duygu ve düşüncelerini ifade etmek için sıklıkla kullandığı metaforik öğeleri kullanarak izleyiciye sesleniyor. Bu durum, diziyi sadece bir dram ve gerilim hikayesi olmaktan çıkarıp, aynı zamanda distopik bir evrene taşıyor. George Orwell'in ünlü eseri 1984'te olduğu gibi, Kübra, izleyicisini düşündüren ve sorgulatan bir distopya olarak öne çıkıyor.

 

 

Semavi'nin, halka dayalı ve Hakk'a yaslanan prensipleri, takipçi kitlesini geniş bir yelpazede bulunan kesimlerden oluşturmasına imkân veriyor. Bu kitlenin içinde ev kadınları, varoştaki gençler, ezilenler, işçiler ve 'ağzı dualı' Anadolu kadınları yer alıyor. Bu çeşitlilik, Semavi'nin mesajının dipten gelen bir dalganın etkisiyle, ulusal bir hak arayışına dönüşüyor ki bu durum bize bir miktar Gezi olaylarını anımsatıyor. Film, Semavi ve yakınlarının şiddetsiz tavrına açıkça destek verdiğini, şiddet yanlısı provokatörlerin tavırlarına da açıkça karşı olduğunu sinemanın diliyle açıkça ortaya koyuyor.

  

 

Kübra dizisi, gündem göndermelerine ve zengin alt metinlere sahip, izleyiciyi detaylara daldıran bir atmosfere sahip. Finaldeki resmi etkinliğin adının "Ekonomi Zirvesi" olması, oraya giden karakterin günümüzdeki popüler bir eski bakanı çağrıştırması gibi detaylar, izleyiciye derinlemesine düşündürücü bir deneyim sunuyor.

 

Özellikle finalde karşımıza çıkan ekonomi zirvesi etkinliği, seyirciyi günümüz siyasi arenasına göndermelerle çevrili bir hikâyenin içine çekiyor. Siyasi yapının Semavi’yi devşirme sürecini dinci refleksini eşinin kapalı olması ve kullandığı jargondan anladığımız, villasında viskisini içerek yöneten bürokrat, yargının nasıl araçsallaştırıldığının ve kararların kişiye göre nasıl çıkarıldığının detaylı bir şekilde işlenmesi, dizinin bu tip okumalar açısından ne kadar zengin bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor.

 

Kübra dizisi, izleyiciye sadece ana hikayesi üzerinden değil, aynı zamanda detaylı alt metinleri ve çağrışımlarıyla da zengin bir dünya sunuyor. Bu tür detaylar, seyirciyi hikâyenin ötesine geçirerek günümüz toplumsal ve politik gerçeklikleri üzerine düşünmeye yönlendiriyor.

 

"Sıcak Kafa" ve Kum'un Geleceği: Kübra Dizisinin Yapay Zekâ Manifestosu

 

Afşin Kum'un daha önceki distopik romanı "Sıcak Kafa", aynı isimle diziye uyarlanmış ve pandemiden önce yazılmış olmasına rağmen, pandemide yaşanan durumlara dair öngörüleriyle dikkat çekmişti. Şimdi, Kübra dizisiyle karşımıza çıkan Kum, gelecekte insanlığın en büyük gündemlerinden biri olacak olan yapay zekanın derinliklerine cesurca dalıyor. Kum, bu kez izleyiciyi yapay zekâ dünyasının en ilginç ve ayrıştırıcı boyutlarına sürükleyerek, finalde bu konuda güçlü bir manifestoyla karşımıza çıkıyor.

  

 

Kübra dizisinin finalinde, izleyiciyi rahatlatan bir çözümleme gerçekleşirken, aynı zamanda bıraktığı bir soru işareti, izleyicinin düşünmeye devam etmesine neden oluyor. Kahraman, bu gizemli sırrın ardındaki perdeyi aralayarak, gelecekteki büyük bir tartışmanın kapılarını aralıyor ve film, tavrını ve tarafını seyirciye bir kez daha gösteriyor.

 

 

Kübra dizisi, başından beri adalet, hakça bölüşüm ve zorla alınan paraların iadesi beklentisine giren izleyiciyi, finalde bir mutlu son bekleyişi içerisine sokuyor. Dizi, Gökhan'ın hayatındaki dönüşümü ve Kübra'nın gizemli mesajlarını çözmesini beklerken, bu bekleyiş, izleyicinin içsel adalet arayışına dair umutlarına odaklanıyor.

 

Fantastik bir atmosferde şekillenen final, adaletin zaferini ve izleyicinin uzun süren beklentilerini karşılamayı amaçlıyor. Gökhan'ın karşılaştığı zorluklar ve Kübra'nın rehberliğindeki bu epik yolculuk, izleyiciyi bir mutlu sona taşıyarak, adaletin gücünü ve zaferini vurguluyor.