National Geographic’in çok yakında ekrana gelecek iddialı drama projesi The Long Road Home geçtiğimiz ay Cannes'da düzenlenen içerik fuarı MIPCOM 2017’de görücüye çıktı. Fuarın ilk günü gazetecilere özel düzenlenen bir gösterimde serinin ilk iki bölümünü izledik ve ardından yapım ekibi, senarist, oyuncular ve serinin uyarlandığı romanın yazarı ile röportaj yaptık. Röportajın ilk bölümünde dizinin başrol oyuncusu Michael Kelly ve romanın yazarı Martha Raddatz ile konuşmuştuk. İkinci turda ise dizinin başyazarı Mikko Alanne ve Jassim Al-Lani karakterini oynayan Darius Homayoun ile konuştuk. Bağdat’ta pusuya düşürülen bir grup Amerikan askerinin gerçek hikayesi anlatılıyor ve kadroda Michael Kelly ve Kate Bosworth gibi ünlü oyuncular yer aldığı mini seri çok yakında ülkemizde de National Geographic kanalında yayınlanacak.

Darius Homayoun (DH): Benim için hazırlık, diğer ekip arkadaşlarımla askeri eğitime başladığımız gün start aldı. Teknik olarak öyle bir eğitime ihtiyacım olduğunu söyleyemem ama aramızdaki kardeşlik bağının oluşmasına büyük katkısı oldu ki bu dizimiz için çok önemliydi. Artık en yakın arkadaşlarım oldular. Her sahnede, her anda birbirimize yardımcı olduk ve performanslarımızı çıkartırken birlikte çalıştık. Çoğu zaman böyle bir fırsatınız olmaz, kendi başınıza çalışırsınız ve işbirliği imkanı bulamazsınız. Biz birbirimize “şu repliği şöyle okusan olur mu?” gibi geri dönüşler verebildik. Bir sahnede motivasyonumu anlamakta zorlandığımda özellikle E.J. Bonilla ve Jon Beavers bana çok yardımcı oldu ve aramızda bu ilişkinin oluşmasında askerlerin bize verdiği zorlu eğitimlerde akıttığımız terin etkisi büyüktü. Dizinin asıl çekimleri başladığında hepimiz ne yapacağımızı biliyorduk, bu çok tatmin edici bir deneyimdi. Evde barbekü yaparken sahneleri konuşmuş, E.J.’in evinde her bölüm için okuma provaları yapmıştık zaten. Dört ay boyunca askeri birlikte yaşadık, projenin tamamıyla içindeydik.

Mikko Alanne (MA): Bu projenin bir diğer farklı tarafı da hikayesini anlattığımız kişilerin ailelerinin hazırlık sürecine fazlasıyla dahil olması. Birçoğu oyuncularla tanıştı. Oyuncularımızın canlandırdıkları kişinin ailesiyle tanışması benim için çok önemliydi. Aralarında oluşan ve bence ömür boyu sürecek ilişkiyi gözlemlemek muhteşemdi. Bu eşine pek rastlanmayacak durumu kolay kolay unutmayacağım. Kara Pazar’ın 13. yıldönümü olan 4 Nisan’da askerlerin yuvalarından ayrıldığı sahneyi çekiyorduk. Birçok asker o günün anısına çekim yaptığımız mekana gelmişti. Hepsini çekimlerimizi izlemeye davet ettik. Herkes sete gelmek ve oyuncularla tanışmak istedi ama çektiğimiz sahneye şahit olmak istemediler. Çok duygulu bir gündü. O dönem askerlerin giydiği üniformalar artık üretilmiyor. Dolayısıyla o sahne için kostümleri kendimiz ürettik. 300 üniformalı askerin vedasına şahit olmak olağanüstü bir şeydi, sanki o güne dönmüş gibiydik. Teğmen Shane Aguero’nun eşinin elinde ona ait bir fotoğraf vardı; elinde silahı, yüzünde masum gülüşüyle… Bana dedi ki: “Bu fotoğrafın çekildiği gün yolcu ettiğim eşim bir daha geri dönmedi.” Bu durum tüm aileler için geçerli. Savaşta yaşadıkları şeyler büyük bir travma yaratmıştı. Umarım dizimiz seyircinin bu durumu anlamasını sağlar. Irak Savaşı’nda yaşanan bir olayı anlatsa da bu çok evrensel ve zamansız bir hikaye. Daha önce hiç ateş etmemiş ya da kendisine ateş açılmamış kişilerin ilk kez savaşa gitme deneyiminin yarattığı şok savaşa asker gönderen her ülkenin ferdi için geçerli. Sadece Irak Savaşı’na özgü olmayan, özünde çok insani bir hikaye anlatıyoruz.

DH: Yaşadıklarımız elbette ki askerlerin yaşadığı şeylerle karşılaştırılamaz. Umarım ki performansımda gerçeğe biraz yaklaşabilmişimdir, işim bu sonuçta. Bir oyuncu olarak bazen eve gittiğinizde o gün çektiğiniz sahnelerin etkisini üzerinizden atamıyorsunuz. Özellikle, beşinci bölümde izleyeceğiniz bir karşılaşma sahnesini çekerken çok zorlandım. Sonrasında yemeğe gittiğimde, kendimi bir anda masada oturduğum yerde 10 dakika boyunca ağlarken buldum. Bana ne olduğunu anlamaya çalışırken sorunun çektiğimiz sahne olduğunu fark ettim.

MA: Ki o sahneyi çekmemiz üç gün sürdü. İlk iki bölümde de gördüğünüz gibi, her bölümün merkezinde başka bir karakter oluyor. Beşinci bölümün merkezinde de sen vardın.

DH: Evet, bahsettiğimiz sahne de günümüzde geçiyordu.

MA: Dizi ilerledikçe kullandığımız hikaye yapısı daha da sertleşiyor. En başta askerlerin savaşa gidişlerinden başlıyoruz, dördüncü bölüme geldiğimizde o günden beş yıl önceye dönüyoruz ve karakterlerimizin hayatlarının değiştiği anlara tanık oluyoruz. Senin bölümünde o günden bir yıl öncesini anlatıyoruz, çünkü Irak bakış açısını yansıtabilmek benim için çok önemliydi. Sadece ne olduğunu ve neden olduğunu anlatmak istemedim. Batılı medya olayı anlamak için çok çabaladı. Ben orada yaşayan ve sadece hayatta kalmaya çabalayan 2,5 milyon insanı da anlamak istedim. Senin hikayen de buna hizmet ediyor. Çok üzücü bir hikaye işliyoruz, kendim yazmış olmama rağmen çok etkileniyorum. İzlerken bu kadar zorlanırken sahnenin içinde yer almak ve aynı şeyi defalarca tekrarlamak çok daha zor olmalı.

DH: Oyuncu olarak bizim istediğimiz budur. “Yaşasın, bugün kanserli birini canlandıracağız,” deriz. Hayali olduğu için böyle roller terapi mahiyetindedir ve bu yüzden severiz, oynamak isteriz.

MA: Beni hikayeye çeken, çok farklı olduğunu düşündüğüm nokta içindeki herkesin çok ilginç olması. Gerçek bir hikaye anlatırken tüm karakterlerin bu kadar ilgi çekici olduğu bir olay bulmanız çok zordur. 4 Nisan 2004 bugünü etkileyen çok önemli bir olaya sahne oldu. Irak Devleti’nin yıkılışı, ISIS’in doğuşu gibi pek çok olaya yol açtı. Ülkemizde başka etkileri de oldu. Ölen askerlerden birinin annesi, Cindy Sheehan neredeyse tek başına savaş karşıtı hareketi yeniden canlandırdı. Tomas Young da bunun bir parçası oldu. Onun hikayesini anlattığımız bölümde çarpışmadan bir yıl sonraya gidiyoruz ve tüm savaşın hikayesini, trajedisini, yapılan hataları tek bir günde hap gibi sunuyoruz.

MA: Ben belgeselcilikten geliyorum. İnsanların, gerçek hikayeden uyarlanan işleri izlerken gösterilen şeylerin gerçeğe uygun olmasını beklediklerini biliyorum. İzledikten sonra da gerçeği öyle zannediyorlar. Bu olayı yaşayanların hikayeyi düzgün anlattığımızı düşünmesi benim için çok önemliydi. Hayat elbette ki sekiz saatlik bir senaryo halinde akmıyor, özellikle de bir Pazar sabahında geçen bu hikayede. Daha önce ya da sonra gerçekleşen olayları o güne entegre etmemiz ya da tüm askerler için geçerli evrensel durumlara yer vermemiz gerekti. Farklı bakış açılarına ışık tutmak istedim. Ama böyle olaylar yaşamış insanların dizimizi izlerken gerçek olmadığını düşünmelerini istemedim.

MA: Bu projeyi hayata geçirmek için dokuz yıldır uğraşıyorum. Bu dizilerin moda olmasının sebebini bilmiyorum. Ama kendi işimiz üzerinden konuşacak olursam, çok karanlık bir hikaye anlatıyor olsak da hala umut vaat ediyoruz, karşı taraftakilerin insaniyetlerini gözler önüne seriyoruz. Böyle hikayelerin çoğu hayatta kalma mücadeleleri anlatır, belki seyirciyi bu durum yakalıyordur.

DH: Çok zordu, umarım gerçek hayatta böyle bir şey yaşamam. Ama keyifliydi, hayali bir şey ne de olsa.

DH: Hayır. Tüm askerlerin sokak arasında karşıma çıktığı sahne belki de tüm dizide, belki de tüm kariyerimde en sevdiğim sahne. Böyle sahnelerde eğleniyorum. Çatışma sizi heyecanlandırıyor ve korkutuyor. Karşınızda belki de sizi öldürecek askerler var.

MA: Hatırlıyorum da, o sahneyi ilk çektiğimizde durumun gerginliğinden yara almış gibiydin.

DH: Evet. Aslında çok eğlenceli ve tatmin edici bir çekimdi. Daha yeni başlamıştık ve ilk kez o gün birbirimizle daha derin bir bağ kurduğumuzu hissettik. Setteki herkes, sadece oyuncular değil, bize odaklanmıştı ve sahnedeki üç kişi olarak sanki etrafımızda bir enerji kalkanı oluşmuştu, altı saatlik çekim boyunca birbirimize çok yaklaşamadık. O kadar gergindik ki sohbet etmeye dilimiz varmadı. Bir oyuncu olarak böyle bir deneyim yaşamak, size böyle malzeme veren kişilerle çalışmak harika.

MA: Her şeyi mümkün olduğunca ayrıntılı göstermeye çalıştım. İleriki bölümlerde kendinizi kurtarma ekibinin aracının içinde bulacaksınız. El kamerasıyla çekilen şeylerin çok gerçekçi olduğunu düşünmüşümdür. Özel ekipmanlarla pek çok sahneden bu etkiyi almayı başardık. Yann Demange’ın çok gerçekçi bir şekilde çektiği ’71 filminden çok ilham aldım ve benzer bir etki yakalamaya çalıştık.

Sette bir kuralımız vardı: herhangi bir asker ya da ailesi bizi her zaman ziyaret edebilirdi. Morallerini bozacak bir şey çekiyorsak onları önceden uyarırdım. Ölen askerlerden birinin eşi gelmişti örneğin, yaralı nakliye helikopteriyle çekeceğimiz sahneyi izlememesini rica ettim. Herkesin sete geldiğinde verdiği ortak bir tepki vardı: sessizce kalakalmak. Mekanı mümkün olduğunca gerçekçi bir şekilde yeniden inşa ettik. Olayı yaşamış askerler izlediklerinde gözyaşlarına boğulup ne kadar gerçekçi olduğuna inanamadıklarını söylediler. Çekimlerin sonunda verdiğimiz partide ilk bölümü hep birlikte izledik. Gerçi bir partide izlemek için fazla karanlık olabilir… Sonrasında birçok kişi yanıma gelip bu işin savaştan dönen askerler için tedavi mahiyetinde olacağını söyledi. Projeyle birlikte PTSD ile ilgili bir kampanya da başlattık. Dizide Patrick Schwarzenegger’in canlandırdığı Ben Hayhurst PTSD yüzünden kendinden utandığı için arkadaşlarıyla 10 yıl boyunca irtibata geçmemiş. Şimdi bu deneyimleri hakkında konuşmalar yapıyor ve başkalarına yardımcı oluyor. Seyirciye bu hastalığın kaynağını gösteriyoruz ki çoğu zaman bir başkasını öldürmek buna sebep oluyor. 

Ne derseniz deyin, ne kadar bir mantığa oturtmaya çalışırsanız çalışın kendinizi korumak için savaşta birini öldürdüğünüzde yine de bir can almış oluyorsunuz. Tetiği çekmek kolay fakat bunun sonuçlarıyla yaşamak çok zor. Carl Wild, öldürdüğü kişilere hayatındaki birçok insandan çok daha yakın hissettiğini söylemişti. Çünkü asla peşinizi bırakmıyorlar, asla aklınızdan çıkaramıyorsunuz. Bence Hollywood yapımları askerleri doğru ele almıyor. Çok havalı askerler izliyoruz ama benim onlarla deneyimim hiç böyle olmadı. Onlar da sıradan insanlar, bizimkiler gibi sorunlarla mücadele ediyorlar, evlerini özlüyorlar, yabancı bir ülkede olmanın gerginliğini yaşıyorlar, ilk gün stresten midelerini bozuyorlar… Filmlerde gördüğünüz gibi değiller. Belki bunun sebebi pek çok Hollywood projesinde özel tim askerlerini izliyoruz ama ben üniformanın içindeki insanları gösterebilmek istedim. Irak tarafındaki insanları da tanıma fırsatı yakalayacaksınız. Herkesin insani yönünü göreceksiniz.